Γιατί οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος έχουν ονόματα θεοτήτων της Αρχαίας Ελλάδας;

Οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος είναι 8:
Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας. Τους περισσότερους από αυτούς τους ανακάλυψαν αρχαίοι Έλληνες αστρονόμοι.

Δεν είναι περίεργο λοιπόν που τους βάφτισαν με ονόματα Ελλήνων θεών. Όμως και οι πλανήτες που ανακαλύφθηκαν πολλά χρόνια αργότερα συνέχισαν να παίρνουν αρχαιοελληνικά ονόματα. Για ποιον λόγο;

Η επίσημη αστρονομική κοινότητα θεώρησε πως έπρεπε να συνεχιστούν τα ονόματα από την αρχαία ελληνική μυθολογία, τιμώντας με αυτόν τον τρόπο τους αρχαίους Έλληνες που θεμελίωσαν την Αστρονομία.

Πώς πήρε όμως ο κάθε πλανήτης το όνομά του;

Ερμής

Ο Ερμής είναι ο πιο κοντινός στον ήλιο πλανήτης και ο πιο μικρός στο ηλιακό μας σύστημα. Οι αρχαίοι Έλληνες αστρονόμοι είχαν παρατηρήσει πως κινείται πιο γρήγορα από τους υπόλοιπους πλανήτες και γι΄ αυτό του έδωσαν το όνομα του φτεροπόδαρου θεού Ερμή, ο οποίος σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν ο αγγελιαφόρος που μετέφερε μηνύματα σε θεούς και ανθρώπους.

Όπως ανακαλύφθηκε πολύ αργότερα, είναι όντως ο πιο «γρήγορος» πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα, καθώς μια πλήρης περιφορά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί μόνο 88 ημερολογιακές ημέρες.

Αφροδίτη

Αυτός ο πλανήτης είναι ο πιο λαμπερός και φαίνεται με γυμνό μάτι από τη Γη. Χάρη λοιπόν στην λαμπρότητά του οι αρχαίοι τον ονόμασαν Αφροδίτη, προς τιμήν της θεάς της ομορφιάς και προστάτιδας του έρωτα.

Γη

Οι αρχαίοι Έλληνες δεν θεωρούσαν ότι η Γη είναι πλανήτης. Πίστευαν πως ήταν το κέντρο του σύμπαντος και πως τα πάντα κινούνταν γύρω από αυτή. Την ονόμασαν Γη από τη Γαία, η οποία προϋπήρχε με το Χάος και τον Έρωτα-Φάνη στη δημιουργία του Κόσμου.

Άρης

Είναι ένας πλανήτης που έχει κόκκινο χρώμα – λόγω της χημικής του σύστασης, το οποίο οι αρχαίοι Έλληνες θεώρησαν πως συμβολίζει το αίμα του πολέμου. Έτσι του έδωσαν το όνομα του Άρη, του θεού του πολέμου.

Δίας

Είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Πιθανόν αυτό το είχαν αντιληφθεί οι αρχαίοι Έλληνες και γι΄ αυτό του έδωσαν το όνομα του Δία, του βασιλιά των Θεών.

Κρόνος

Βρίσκεται σε πιο μακρινή απόσταση από τη Γη και φαίνεται πως κινείται πιο αργά από τους υπόλοιπους πλανήτες, τους οποίους μοιάζει να παρακολουθεί από μακριά. Οι αρχαίοι Έλληνες τον ονόμασαν Κρόνο, που κατά τη μυθολογία ήταν Τιτάνας και πατέρας του Δία. Το όνομά του σχετίζεται με τον χρόνο.

Μετά από αρκετά χρόνια ανακαλύφθηκαν οι υπόλοιποι πλανήτες από Άγγλους και Γάλους αστρονόμους, οι οποίοι αρχικά ήθελαν να τους βαφτίσουν με δικά τους ονόματα.

Ωστόσο η επίσημη αστρονομική κοινότητα δεν τα αποδέχθηκε και κράτησε την παράδοση οι πλανήτες να παίρνουν αρχαιοελληνικά ονόματα.

Ουρανός

Καθώς δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι από τη Γη, όπως οι άλλοι πλανήτες, ο Ουρανός δεν αναγνωρίστηκε στους αρχαίους χρόνους ως πλανήτης. Ώσπου το 1781 τον ανακάλυψε ο Βρετανός (γερμανικής καταγωγής) αστρονόμος και μουσικός σερ Ουίλιαμ Χέρσελ (Sir Frederick William Herschel). Ήταν ο πρώτος πλανήτης που ανακαλύφθηκε με τηλεσκόπιο.

Ο Χέρσελ ήθελε να τον ονομάσει «Το αστέρι του Γεωργίου» (ή βασιλιά Γεώργιο), προς τιμήν του βασιλιά Γεωργίου του 3ου, του οποίου υπήρξε προσωπικός αστρονόμος, αλλά η επίσημη επιστημονική κοινότητα δεν του το επέτρεψε. Ο νέος πλανήτης πήρε τελικά το όνομα Ουρανός που του έδωσε ο Γερμανός αστρονόμος Γιόχαν Έλερτ Μπόντε, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την τροχιά του. Κατά την ελληνική μυθολογία ο Ουρανός ήταν πατέρας του Κρόνου και παππούς του Δία.

Ποσειδώνας

Είναι ο μοναδικός πλανήτης που ανακαλύφθηκε (1846) με μαθηματικούς υπολογισμούς και όχι έπειτα από εμπειρικές παρατηρήσεις.

Η ανακάλυψή του Ποσειδώνα χρεώνεται στον Γάλλο μαθηματικό Ουρμπέν Λεβεριέ, ο οποίος ειδικευόταν στην Ουράνια Μηχανική. Αυτός προέβλεψε τη θέση του – χρησιμοποιώντας μόνο μαθηματικά – και έπεισε τους αστρονόμους να τον ψάξουν.

Οι υπολογισμοί του έγιναν για να εξηγήσουν τις αποκλίσεις στην τροχιά του Ουρανού και στους νόμους του Κέπλερ και του Νεύτωνα. Ο Λεβεριέ έστειλε τις συντεταγμένες στον Γερμανό αστρονόμο Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλε ζητώντας του να τους επαληθεύσει. Ο Γκάλε εντόπισε τον Ποσειδώνα την ίδια νύχτα που έλαβε την επιστολή του Λεβεριέ, με 1° διαφορά από την προβλεπόμενη θέση.

Η ανακάλυψη του Ποσειδώνα θεωρείται ευρέως ως μια δραματική επικύρωση της Ουράνιας Μηχανικής και είναι μία από τις πιο αξιόλογες στιγμές της επιστήμης του 19ου αιώνα.

Ο Γερμανός αστρονόμος Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλ, που βοήθησε στην ανακάλυψή του, πρότεινε ο πλανήτης να ονομαστεί Λεβεριέ, προς τιμήν του Γάλλου συναδέλφου του. Όμως η διεθνής αστρονομική κοινότητα της εποχής δεν το δέχθηκε. Τελικά ο ίδιος ο Λεβεριέ τον ονόμασε Ποσειδώνα, από τον αρχαίο θεό της θάλασσας. Κι αυτό γιατί ο συγκεκριμένος πλανήτης φαίνεται γαλάζιος, καθώς στην ατμόσφαιρά του υπάρχει υψηλή συγκέντρωση μεθανίου.